Hayalet, Brautigan ve Aşırı Hippi Şarkılar

"Hepimizin tarihte bir yeri vardır. Benimki de bulutlardı." (Tokyo-Montana Ekspresi)

Şimdi size çok naif bir yazardan söz edeceğim. Öncesinde Cessie'ye teşekkürlerimi iletmeliyim. Richard Brautigan'la tanışmamı sağladığı için. 1950'ler ve 1960'ların yeraltı edebiyatına olan yoğun ilgimi biliyorsunuz. Özellikle de Beat Kuşağı eserlerini severek okuyorum. Fakat Richard'ı ayrı bir yere koyuyuorum; çünkü ismi Beat dönemiyle birlikte anılsa bile malum arkadaş çevresinin uzağında yaşamış ve büyülü gerçekçilik ile kara komedi türlerinde eserler vermiş. Eserlerini şöyle özetleyebilirim: Kerouac'in tükenmeyen yol kitaplarından daha eğlenceli, Ginsberg'den daha şiirsel ve en az Burroughs baba kadar hayal gücü güçlü. İşte bu kadar iyi bir yazardan söz ediyorum.

Aşk Şiiri

"Ne güzeldir,
Sabahları uyanmak
Yapayalnız halde
Ve kimseye söylemek zorunda olmamak,
Onları sevdiğini,
Sen onları
Artık sevmez iken”

Dedim ya naif bir adam diye, gerçekten öyle. Çoğunlukla kitaplarını okurken yaptığı tespitlere şaşıveriyorsunuz. Bir insan bu kadar mı doğal ve incelikli olabilir diyorsunuz. Sarılma hissi... Ama bir yandan da çok komik ! Sürreal espri anlayışına hayranım (Meksika şapkası hakkında kitap yazması). Hayatı alaya alan tavrını örnek almalı.



Sanırım kendisi bu hayatı tek sefer ciddiye aldı. Onda da başına dayadığı 44'lük Magnum ile kırılgan kafasını dağıttı. Yaşasaydı eğer, bu sahneyi şöyle anlatırdı, "ve çiçekler, ayışığına rağmen, odanın dört bir yanına saçılıverdi". Böyle hassas insanlar için dünya cehennemden farksız.

"Kahvemi içtim ve eski kitaplar okudum ve yılın bitmesini öylece bekledim."
(Amerika'da Alabalık Avı)

Big Sur'un Güneyli Generali kitabındaki karakterlerin hepsine selam olsun. Lee Mellon, dedesinin Güneyli bir general olduğunu iddia etmektedir, fakat resmi kayıtlarda dedesine ait herhangi bir ize rastlanmaz. O ise bu yalanı "gerçekmiş" gibi yaşamakta ısrarcıdır. Hayatın tüm zorluklarına rağmen, her şey "iyiymiş" gibi davranmamıza benziyor sanki ? Karakterler de öyle yapıyor zaten. Hayallere tutunuyorlar. Yalanları gerçekmişçesine yaşıyorlar. Hayaletler görüyorlar, timsahlarla konuşuyorlar. Tüm sistem dayatmalarına rağmen, bir "yalana" (hayale) tutunanlar grubu. Zaten Brautigan'ın Güneyli General metaforu boşuna değil. Vaktiyle İç Savaş zamanı, Birlik orduları, Güneyli gruplarına oranla oldukça kalabalıktı ve teknolojik olarak da üstünlükleri vardı. Kitaptaki karakterler de, Güneylilerin bir zamanlar yaptığı gibi, sonunu bile bile "yenilgiye" doğru dört nala koşmakta ve namlularını bilinmezliğe doğru yöneltmekteler.

Karpuz Şekerinde ise bizlere insanlığın kıyamet sonrası yaşamından bahsediyor. Aslında ortada bir kıyamet mi var yoksa başka bir şeyler mi dönüyor kimseler bilmiyor. Tek bilinen şey, benÖLÜM komününde eşyalar karpuz şekerinden yapılıyor. Yasak bir bölgemiz var kasabanın dışında yer alan. Ve toplumun dışında yaşayan bazı çetevari insanlar burada vakit geçirmekte. O gün kapıya dayandığında, onlar kasabaya inerler ve her şey kökünden sarsılır. Bir zamanlar kaplanların insanları katlettiği o bölge, huzursuzluk, ölüm ve intiharla tanışır yeniden.

Kürtaj: Tarihi Bir Aşk Romanı 1966, kendinden yıllarca kaçan, deyim yerindeyse aynadaki aksini tanıyamayacak hale gelmiş bir münzevinin aşk ile yeniden "dış dünyaya" açılmasını anlatıyor. Garip bir kütüphanede (sürprizleri bozmayalım!) üç senedir aralıksız çalışan 30'larının başında bir adam. İlk günden beri kütüphanenin dışına adımını atmamış. Bir gün danışmaya dünyalar güzeli, çekingen bir kadın gelir. Deyim yerindeyse "big bang" yaşanır ve iki güzel beden birbirinin çekim güçlerine kapılır. Vida, Milo'nun Venüs'ünü kıskandıracak derecede çekicidir. Fakat bu alımlılığının, kendisine sürekli dert getirdiğini düşünür. Erkekler, onun içindeki güzelliği görmek yerine iri göğüslerine ve aşık edercesine yaratılmış hatlarına kapılır gider. Oysa bizim kütüphaneci, onun sadece güzel bedenini soymayı değil, ruhunu da soymayı bilir. Tijuana yollarında bir "dışa yolculuk" hikayesi.

Sombrero Bir Japon Romanı ise yazarın herhalde en güzel kitabı. "Hayatta hiçbir şey göründüğü gibi değildir" cümlesiyle hafızama kazınan bu romanda ise iki farklı hikaye anlatılmakta. Japon sevgilisi tarafından terk edilen adam, bir yandan "gökten düşen eksi yirmi dört derecelik bir Sombrero" hakkında hikaye yazmaya çalışırken, diğer yanda ise bu ayrılığın küllerinin izinden gider. Anılar kovalar onu geceler boyu. Siyah saçlarıyla, yanında kedisiyle, geceyi başka bir evde geçiren Japon kadının ise arkasından girişilen bu umutsuz arayıştan haberi yoktur.

"Herkes seni kilit altında tutmaya çalışırken inancını koruyabilmek oldukça zor."

(Big Sur'un Güneyli Generali)

İşte böyle bir adam. 

Rüzgar gibi. 

Su gibi.

Şiir gibi.

Yüzün serinleten, tebessüm ettiren, kalbi ısıtan.

Talihsiz Kadın'da -intihar etmiş birinin evinde yaşadığı, öz kızıyla evliliği yüzünden arasının açıldığı, yakın bir arkadaşının da kanserden öldüğü zamanlarda kaleme aldığı o kitapta- tavuğun biriyle, Hawaii'de fotoğraf çektirmeyi denediğinden söz eder. Sanırım onu bu anısıyla hatırlayacağım daima. Şuan mutludur umarım.

Gönül ister ki, diğer bütün kitaplarını yazayım, fakat uzun yazıları sevmiyorum. Takip etmesi zorlaşıyor. Siz iyisi mi, kitaplarını okuyun ve okutun. Çiçek gibi nesiller lazım bize. Savaştan ve nefretten uzakta büyümüş. Mellon gibi hayalperest olmalılar. Aşık olmalılar. Aşk olmalılar. Verin müziği. Bulutlar ışısın.